Upadłość konsumencka jest postępowaniem sądowym przewidzianym dla osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej (konsumentów), którzy stali się niewypłacalni. Zgodnie z ustawą Prawo upadłościowe niewypłacalnym jest się wtedy, gdy dłużnik utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych. Domniemywa się, że dłużnik utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych, jeżeli opóźnienie w spłatach przekracza trzy miesiące. Dla niewypłacalności nie ma znaczenia, czy dłużnik nie reguluje jednego, czy wszystkich zobowiązań. Podobnie wygląda kwestia wysokości nieregulowanych zobowiązań – mogą być one nawet niewielkiej wartości. Ważne natomiast jest to, aby niewypłacalność dłużnika nastąpiła z przyczyn od niego niezależnych, na które nie miał wpływu np. ciężka choroba, wypadek przy pracy, śmierć małżonka utrzymującego rodzinę. Sąd nie zgodzi się na ogłoszenie upadłości, jeśli konsument zaciągał kredyty, wiedząc, że ich nie spłaci, lub doprowadził do zwiększenia zadłużenia z powodu rażącego niedbalstwa.
Podstawą sukcesu jest przygotowanie potrzebnych dokumentów i właściwe uzasadnienie wniosku. Sam wniosek składa się na urzędowym formularzu do właściwego sądu rejonowego (sądu gospodarczego) ustalonego według miejsca zamieszkania konsumenta. Wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej podlega opłacie – 30 złotych. We wniosku należy podać aktualne składniki majątku, posiadane środki pieniężne, należności wobec banków i innych podmiotów, informację o prowadzonych postępowania egzekucyjnych i sądowych oraz spis wierzycieli także tych, których należność konsument kwestionuje. Na koniec trzeba dobrze uzasadnić wniosek i dołączyć do niego dowody potwierdzające okoliczności, które doprowadziły do niewypłacalności, np. zaświadczenie o ciężkiej chorobie, wypisy szpitalne, rozliczenie PIT potwierdzające fakt bycia na utrzymaniu zmarłego małżonka.
W sytuacji uwzględnienia wniosku konsumenta, sąd wydaje postanowienie o ogłoszeniu upadłości, w którym powołuje syndyka oraz wyznacza sędziego-komisarza. Konsument zobowiązany jest do współpracy z syndykiem, któremu musi wydać cały majątek, dokumentację dotyczącą majątku i rozliczeń oraz korespondencję. Syndyk w toku postępowania ustala skład i wartość masy upadłości (majątku upadłego i jego dochodów), sporządza listę wierzytelności, na podstawie zgłoszeń nadesłanych przez wierzycieli konsumenta, a także spienięża majątek upadłego (jeżeli istnieje) i ustala plan podziału między wierzycieli sumy uzyskanej z likwidacji.
Po likwidacji majątku upadłego następuje ustalenie przez sąd planu spłaty. Sąd określa jaka część dochodów konsumenta przeznaczana będzie na zaspokojenie wierzytelności zgłoszonych w postępowaniu upadłościowym i w jakim okresie konsument będzie miał wykonywać obowiązki związane z planem spłaty. Ustalając plan spłaty wierzycieli, sąd bierze pod uwagę możliwości zarobkowe upadłego, konieczność utrzymania upadłego i osób pozostających na jego utrzymaniu, w tym ich potrzeby mieszkaniowe, wysokość niezaspokojonych wierzytelności i realność ich zaspokojenia w przyszłości. W postanowieniu o ustaleniu planu spłaty wierzycieli sąd określa, w jakim zakresie i w jakim czasie, nie dłuższym niż 36 miesięcy, konsument jest obowiązany spłacać zobowiązania wynikające z listy wierzytelności i jaka część zobowiązań upadłego powstałych przed dniem ogłoszenia upadłości zostanie umorzona po wykonaniu planu spłaty.
Plan spłaty określa więc warunki i okres próby, w którym badana jest uczciwość i rzetelność płatnicza konsumenta. Jeżeli konsument będzie wykonywał swoje zobowiązania w sposób prawidłowy, może liczyć na oddłużenie.
Co istotne w okresie wykonywania planu spłaty, nie jest możliwa egzekucja wierzytelności powstałych przed ogłoszeniem upadłości. Jedynym obowiązkiem konsumenta jest spłata wierzytelności zgodnie z ustalonym harmonogramem w planie spłaty. Po wykonaniu przez konsumenta planu spłaty sąd umarza pozostałe zobowiązania konsumenta, które nie zostały uregulowane w wyniku dotychczasowej spłaty. Instytucja umorzenia zobowiązań pozwala konsumentowi na rozpoczęcie nowego życia, bez obciążenia wcześniej zaciągniętymi długami, które w części, w jakiej nie udało się ich spłacić w trakcie likwidacji majątku dłużnika, zostają ostatecznie umorzone. Podkreślić również należy, że sąd nie ustala planu spłaty wierzycieli i pomija ten etap, jeżeli osobista sytuacja upadłego w sposób oczywisty wskazuje, że nie byłby on zdolny do dokonania jakichkolwiek spłat w ramach planu. Oddłużenie następuje zatem bez jakichkolwiek świadczeń na rzecz wierzycieli w ramach takiego planu.
Warto pamiętać, iż nie wszystkie zobowiązania podlegają umorzeniu. Ustawa Prawo upadłościowe przewiduje, iż wyłączone z umorzenia zostały zobowiązania: zobowiązania o charakterze alimentacyjnym, zobowiązania wynikające z rent z tytułu odszkodowania za wywołanie choroby, niezdolności do pracy, kalectwa lub śmierci, zobowiązania do zapłaty kar grzywny orzeczonych przez sąd, wykonania obowiązku naprawienia szkody oraz zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, zobowiązania do zapłaty nawiązki lub świadczenia pieniężnego orzeczonych przez sąd, jako środek karny lub środek związany z poddaniem sprawcy próbie, zobowiązania do naprawienia szkody wynikającej z przestępstwa lub wykroczenia stwierdzonego prawomocnym orzeczeniem, zobowiązania, których upadły umyślnie nie ujawnił, jeżeli wierzyciel nie brał udziału w postępowaniu.
Upadłość konsumencka to najbardziej korzystna dla dłużnika forma wychodzenia z długów. Dzięki niej może on bez stresów spłacać swoje zobowiązania, a także ma szanse na umorzenie zobowiązań, które nie zostały zwrócone po wykonaniu planu spłaty. Jest jednak jeden warunek: konsument musi być uczciwy. Sąd nie zgodzi się na upadłość, jeśli długi powstały z powodu rażącego niedbalstwa albo celowego działania dłużnika. Jeśli w trakcie postępowania upadłościowego dłużnik ukrywał majątek, nie współpracował z syndykiem albo podejmował działania na szkodę wierzycieli, np. zwolnił się z pracy, nie może liczyć na łagodność sądu. W takich sytuacjach postępowanie upadłościowe zostanie umorzone, a konsument nie może starać się o upadłość w ciągu najbliższych 10 lat.
Warto przed złożeniem wniosku skontaktować się ze specjalistą od prawa upadłościowego, który ustali czy wobec konsumenta nie zachodzą negatywne przesłanki ogłoszenia upadłości określone w ustawie Prawo upadłościowe np. czy konsument miał obowiązek złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości jako przedsiębiorca, a tego nie zrobił, czy czynność prawna konsumenta została prawomocnie uznana za dokonaną z pokrzywdzeniem wierzycieli, czy konsument wyrejestrował działalność gospodarczą, którą prowadził czy tylko ją zawiesił. Adwokat lub radca prawny pomoże również przy sporządzeniu wniosku o ogłoszenie upadłości oraz wskaże jakie dokumenty konsument powinien dołączyć do wniosku. Zachęcam do korzystania z pomocy Kancelarii.
Podziel się tym:
« powrót